Testament regelen als ondernemer: waar moet ik op letten?

Je wilt er misschien niet te veel bij stilstaan, maar heb je er weleens over nagedacht wat er met jouw bedrijf gebeurt als je er opeens niet meer bent? Zonder testament bepaalt de wet wie jouw bedrijf en vermogen erft. Dat klinkt eenvoudig, maar het kan leiden tot complexe en soms zelfs pijnlijke situaties – zowel zakelijk als privé. Een goed testament is als ondernemer geen luxe, maar een noodzaak. In deze blog leg ik uit waar je op moet letten om jezelf, je bedrijf en je nabestaanden goed te beschermen.

Waarom is een testament cruciaal voor ondernemers?

Als ondernemer loop je grotere risico’s zonder een goed testament. Het wettelijk erfrecht regelt wie jouw erfgenamen zijn, maar biedt vaak geen oplossing die aansluit bij de unieke situatie van een ondernemer. Hier zijn de belangrijkste redenen waarom een testament essentieel is:

Conflicten over de bedrijfsvoering

Als ondernemer kun je in de situatie belanden waarin jouw bedrijf bij overlijden in handen komt van een erfgenaam die weinig tot geen ervaring of interesse heeft in de bedrijfsvoering.

Stel je dit scenario voor: Je bent mede-eigenaar van een bedrijf en je aandeel gaat na jouw overlijden naar je partner of kinderen. Als deze persoon geen affiniteit heeft met het bedrijf of de kennis mist om het te leiden, kunnen er spanningen ontstaan met andere eigenaren. Dit kan:

• Tot conflicten leiden over de koers van het bedrijf.
• De operationele continuïteit van het bedrijf in gevaar brengen.
• Tot een gedwongen verkoop van het bedrijf leiden.

Met een testament kun je vastleggen wie jouw aandeel erft, onder welke voorwaarden, en wie het bedrijf mag voortzetten. Dit voorkomt onzekerheid en beschermt de toekomst van je onderneming.

Financiële belasting voor erfgenamen

Erfbelasting is een belangrijke factor om rekening mee te houden. Zonder slimme regelingen kan deze belasting een grote financiële druk leggen op je nabestaanden. Dit kan leiden tot onnodige financiële problemen, zoals:

• Het moeten verkopen van delen van het bedrijf of eigendommen om belasting te betalen.
• Liquiditeitsproblemen als er onvoldoende cashflow is om de belasting te voldoen.

Een voorbeeld uit de praktijk: Een zzp’er overlijdt en wil dat zijn bedrijf naar zijn partner gaat. Zonder testament wordt het bedrijf verdeeld onder meerdere erfgenamen. Dit kan leiden tot ingewikkelde onderhandelingen en in het ergste geval het einde van de activiteiten. Met een testament kun je voorkomen dat erfgenamen in zo’n lastige positie terechtkomen.

Wat kun je regelen in een testament?

Een testament is meer dan een document waarin je vastlegt wie jouw vermogen erft. Het is een middel om je bedrijf en nabestaanden te beschermen tegen onnodige problemen. Dit kun je allemaal regelen:

Erfbelasting verlagen

Met slimme fiscale constructies kun je de belastingdruk op je nalatenschap verlagen. Dit betekent dat je erfgenamen meer overhouden en minder stress hebben over financiële verplichtingen.

Zakelijke continuïteit waarborgen

Leg vast wie jouw aandelen erft, wie de leiding overneemt en hoe de dagelijkse gang van zaken geregeld wordt. Dit zorgt voor stabiliteit en voorkomt dat erfgenamen voor verrassingen komen te staan.

Financiële en operationele zaken scheiden

Door te specificeren wie de zeggenschap krijgt over het bedrijf en wie het vermogen erft, voorkom je conflicten. Zo kun je bijvoorbeeld bepalen dat een zakelijk partner de leiding krijgt, terwijl jouw familieleden profiteren van de winst.

Met een testament bepaal jij wat er gebeurt, in plaats van dat de wet dit voor je doet. Het geeft rust en voorkomt onnodige onzekerheid.

Levenstestament: de vergeten maar onmisbare aanvulling

Veel ondernemers regelen hun testament, maar vergeten vaak het levenstestament. Dit document is onmisbaar voor situaties waarin je tijdelijk niet meer in staat bent om beslissingen te nemen, bijvoorbeeld door ziekte of een ongeluk. Een levenstestament wordt van kracht terwijl je nog leeft, maar niet meer handelingsbekwaam bent.

Met een levenstestament kun je:

• Een vertrouwenspersoon aanwijzen die jouw zakelijke beslissingen neemt.
• Medische wensen vastleggen, zoals welke behandelingen je wilt ontvangen.
• Financieel beheer regelen, bijvoorbeeld wie betalingen doet en contracten afsluit.

Denk aan het volgende scenario: Je raakt door een ongeluk in coma. Wie regelt dan de betaling van je leveranciers? Wie neemt contact op met je klanten? Zonder levenstestament ontstaan er vaak onnodige problemen, die je eenvoudig kunt voorkomen door deze zaken vooraf te regelen.

Hoe regel je een testament?

Het regelen van een testament is een proces dat je zorgvuldig moet aanpakken. Hier zijn de belangrijkste stappen om tot een goed document te komen:

Kies een notaris met ondernemerservaring

Een testament is geen standaarddocument, zeker niet als je een bedrijf hebt. De belangen en constructies van een ondernemer zijn vaak complexer dan die van een particulier. Denk bijvoorbeeld aan:

• De continuïteit van je bedrijf.
• Het verdelen van bedrijfsaandelen.
• Het beperken van erfbelasting.

Een notaris met ervaring in zakelijke nalatenschappen begrijpt jouw situatie beter en kan je helpen bij het maken van de juiste keuzes. Vraag tijdens een kennismakingsgesprek naar hun expertise op dit gebied en leg uit wat je wilt regelen.

Werk samen met een financieel planner

Een financieel planner kan je helpen bij het opstellen van een goed testament. Dit is waar je samen naar kijkt:

• Het in kaart brengen van je totale vermogen, zowel zakelijk als privé.
• Advies over de meest gunstige verdeling van je vermogen om erfbelasting te minimaliseren.
• Het opstellen van een lange termijnplan dat aansluit op jouw wensen en doelen.

Door samen te werken met een expert haal je het maximale uit je testament.

Houd je testament actueel

Een testament is geen eenmalige stap. Je persoonlijke en zakelijke situatie verandert door de jaren heen. Denk aan:

• Een huwelijk of scheiding.
• De geboorte van kinderen.
• Veranderingen in je zakelijke partnerschap.
• Nieuwe belastingregels die gevolgen hebben voor je nalatenschap.

Plan daarom regelmatig een check-in met je notaris om je testament te herzien. Zo voorkom je dat jouw testament verouderd is en niet meer aansluit op je wensen.

Waarom is een levenstestament een waardevolle aanvulling?

Een levenstestament is een document waarin je vastlegt wat er moet gebeuren als je zelf door ziekte, een ongeluk of een andere reden niet meer in staat bent om beslissingen te nemen. In een levenstestament kun je aangeven wie gerechtigd is om namens jou beslissingen te nemen, tot welk bedrag, en wat jouw specifieke medische wensen zijn. Zo voorkom je dat er problemen ontstaan voor je bedrijf of je naasten, bijvoorbeeld als alleen het testament is geregeld voor na je overlijden. In tegenstelling tot een gewoon testament, dat pas na je overlijden ingaat, biedt een levenstestament regie over jouw zakelijke, financiële en persoonlijke zaken tijdens je leven.

Wat is een levenstestament precies?

Een levenstestament regelt jouw zaken voor situaties waarin je bijvoorbeeld:

• Door een ongeval in coma raakt.
• Een ernstige ziekte hebt en tijdelijk of permanent wilsonbekwaam bent.
• Door ouderdom of dementie niet meer zelfstandig kunt handelen.

In een levenstestament geef je iemand het vertrouwen om namens jou beslissingen te nemen. Dit voorkomt dat er later juridische of financiële complicaties ontstaan.

In een levenstestament kun je vastleggen:

• Wie jouw zaken mag regelen
  Je kunt één of meerdere personen aanwijzen die namens jou mogen handelen. Dit kan iemand uit je familie zijn, maar ook een externe vertrouwenspersoon of een zakelijke partner.
• Welke bevoegdheden zij hebben
  Je kunt precies aangeven wat de gemachtigde mag doen. Bijvoorbeeld: het beheren van rekeningen, het afsluiten van contracten, of het verkopen van bedrijfsaandelen.
• Jouw medische wensen
  Beschrijf hoe je behandeld wilt worden in bepaalde medische situaties en wie hierover mag beslissen.
• Financiële grenzen
  Leg vast tot welk bedrag iemand zelfstandig mag handelen, en bij welke bedragen extra goedkeuring nodig is.

Het belang van je testament periodiek nakijken

Een testament is dus geen eenmalig document en het is belangrijk om het regelmatig te herzien. Veranderingen in je persoonlijke leven of in de wetgeving kunnen invloed hebben op je nalatenschap. Plan daarom om de drie tot vijf jaar een afspraak in bij je notaris. Zo weet je zeker dat je testament blijft aansluiten op jouw wensen.

Daarnaast kan een financieel planner je helpen om te anticiperen op fiscale veranderingen. Dit is niet alleen voordelig voor je erfgenamen, maar ook voor de toekomst van jouw bedrijf.

Conclusie

Als ondernemer is een goed testament geen overbodige luxe, maar een essentieel onderdeel van je bedrijfsvoering. Het biedt rust, zekerheid en voorkomt onnodige conflicten en financiële problemen. Door zowel een testament als een levenstestament te regelen, bescherm je jouw bedrijf en nabestaanden in alle mogelijke situaties.

Wil je meer weten over hoe je jouw nalatenschap goed regelt? Plan een vrijblijvende afspraak en ontdek hoe ik je kan helpen om jouw financiële toekomst op orde te krijgen!