Schenken en erfbelasting besparen: hoe werkt het?

Schenken gaat niet alleen over het slim omgaan met belastingen. Het is een manier om je dierbaren te helpen en hen nu al te laten profiteren van je vermogen. Misschien wil je je kinderen ondersteunen bij de aankoop van een huis, je kleinkinderen helpen met studiekosten of een goede vriend financieel een duwtje in de rug geven. Schenken kan dus een bewuste keuze zijn, zolang je dat op een doordachte manier doet.

Daarnaast kan schenken ook zorgen voor gemoedsrust. Het geeft voldoening om te weten dat je vermogen direct impact heeft op het leven van je geliefden. Bovendien kun je zelf zien hoe jouw schenking wordt gebruikt, wat bij een erfenis niet altijd het geval is. Het is een manier om bij te dragen aan het geluk en de financiële stabiliteit van anderen, zonder dat je hoeft te wachten tot na je overlijden.

Als je een groter vermogen hebt, is schenken daarnaast een strategie om erfbelasting te verminderen. Door tijdens je leven schenkingen te doen, voorkom je dat een groot deel van je nalatenschap straks in een hoog belastingtarief valt. Maar hoeveel mag je eigenlijk belastingvrij schenken?

Hoeveel kun je belastingvrij schenken?

Elk jaar zijn er schenkingsvrijstellingen die bepalen hoeveel je belastingvrij mag geven. De bedragen hangen af van de relatie tussen jou en de ontvanger:

• Voor je kinderen: maximaal € 6.713 per jaar (in 2025) zonder schenkbelasting
• Voor anderen (zoals kleinkinderen, vrienden of neven/nichten): maximaal € 2.690 per jaar (in 2025) zonder belasting

Schenk je meer dan deze bedragen, dan betaalt de ontvanger schenkbelasting. Daarom is het slim om je schenkingen te plannen en optimaal gebruik te maken van de vrijstellingen.

Ook is het belangrijk om goed te kijken naar de frequentie van je schenkingen. Als je jaarlijks binnen de vrijstellingen blijft, kun je over een langere periode belastingvrij grotere bedragen overdragen. Dit is vooral gunstig voor wie structureel vermogen wil overdragen zonder dat de ontvanger onnodig belasting moet betalen.

Welke belasting betaal je over schenkingen?

Schenk je meer dan de vrijgestelde bedragen? Dan geldt het volgende belastingtarief:

Voor kinderen:

10% over de eerste € 154.197 (in 2025)

20% over het meerdere

Voor kleinkinderen:

18% over de eerste € 154.197 (in 2025)

36% over het meerdere

Voor anderen:

30% over de eerste € 154.197 (in 2025)

40% over het meerdere

Door gespreid te schenken, voorkom je dat een groot deel van je vermogen in een hoog belastingtarief terechtkomt. Dit kan je erfgenamen later veel belasting schelen!

Een ander punt om rekening mee te houden is dat de Belastingdienst kan controleren of een schenking daadwerkelijk onvoorwaardelijk is. Wanneer een schenking in feite een lening blijkt te zijn, kan dit fiscale gevolgen hebben. Daarom is het altijd verstandig om je schenkingen goed te documenteren.

Eenmalige verhoogde vrijstellingen voor kinderen

Kinderen tussen de 18 en 40 jaar kunnen eenmalig een hogere belastingvrije schenking krijgen:

• Voor studie: tot € 67.064 (mits aantoonbaar bestemd voor een dure studie)
• Voor andere doeleinden: tot € 32.195

De bekende 'jubelton' voor een huis is inmiddels afgeschaft, maar deze verhoogde vrijstellingen kunnen nog steeds gunstig zijn als je je kinderen extra wilt ondersteunen.

Het voordeel van deze verhoogde vrijstelling is dat het je kind een grote financiële ‘boost’ kan geven op een belangrijk moment in het leven. Of het nu gaat om een studie, een bedrijf starten of een andere grote investering, het kan helpen om een solide basis te leggen zonder dat er belasting over wordt betaald.

Waarom schenkingen vastleggen belangrijk is

Schenkingen vastleggen voorkomt misverstanden. Dit hoeft niet per se via een notaris, maar een schenkingsovereenkomst op papier biedt zekerheid. Belangrijke punten om vast te leggen zijn:

• Uitsluitingsclausule: Hiermee voorkom je dat de schenking bij een scheiding naar een ex-partner gaat.
• Duidelijke omschrijving: Vermeld bij een bankoverschrijving altijd ‘schenking volgens overeenkomst’.
• Terugbetalingsafspraken: Mocht er sprake zijn van een schenking onder voorwaarden, dan is het slim dit expliciet vast te leggen.

Een financieel adviseur kan je helpen bij het correct vastleggen van schenkingen, zodat je later niet voor vervelende verrassingen komt te staan.

Wat zijn de gevolgen voor de ontvanger?

Een schenking kan invloed hebben op de financiële situatie van de ontvanger. Dit zijn belangrijke punten om rekening mee te houden:

• Vermogensbelasting: Het ontvangen bedrag kan in box 3 vallen, waardoor de ontvanger meer belasting betaalt.
• Uitkeringen en toeslagen: Een schenking kan gevolgen hebben voor huurtoeslag, zorgtoeslag of studiefinanciering.
• Invloed op bijstand of andere regelingen: In sommige gevallen kan een schenking betekenen dat de ontvanger geen recht meer heeft op bepaalde sociale voorzieningen.

Denk dus goed na over de impact van je schenking, vooral bij grotere bedragen. Ook hierbij is het verstandig om een financieel adviseur te raadplegen om te bekijken welke mogelijkheden er zijn om deze gevolgen te minimaliseren.

De link met een testament: waarom dit niet los van elkaar staat

Schenken en erven zijn nauw met elkaar verbonden. Een schenking tijdens je leven kan invloed hebben op de verdeling van je nalatenschap. Daarom is het belangrijk om je testament en schenkingen op elkaar af te stemmen. Zo voorkom je scheve verhoudingen of conflicten tussen erfgenamen.

Een financieel planner kan je helpen om je vermogen zo strategisch mogelijk over te dragen. Dit kan bijvoorbeeld door schenkingen slim te spreiden over meerdere jaren, zodat de belastingdruk lager blijft en je meer controle hebt over hoe je vermogen wordt verdeeld.

Maak een schenkingsplan: voorkom belasting verrassingen

Door je schenkingen goed te plannen, voorkom je onnodige belastingkosten. Hier zijn enkele praktische tips:

• Maak gebruik van jaarlijkse vrijstellingen om belasting te minimaliseren.
• Denk vooruit: Voorkom dat een groot deel van je vermogen in een hoge belastingschijf valt.
• Houd altijd een financiële buffer achter de hand voor onvoorziene kosten.
• Overweeg gespreid schenken: Dit kan helpen om de belastingdruk te verlagen en ervoor te zorgen dat de ontvanger optimaal profiteert.

Wil je advies over hoe je schenkingen slim kunt aanpakken? Plan dan een vrijblijvend kennismakingsgesprek in!