Belasting betalen als ondernemer: wat je moet weten over box 1, 2 en 3

Ben jij ondernemer? Dan is de kans groot dat je grip wilt hebben op je financiën. Een groot onderdeel daarvan is begrijpen hoe belastingen werken. Het Nederlandse belastingstelsel kan ingewikkeld lijken, maar het is eenvoudiger dan je denkt als je weet waar je op moet letten. In deze blog neem ik je mee door de basics van box 1, 2 en 3. Zo weet je precies waar je als ondernemer rekening mee moet houden.

Wat zijn box 1, 2 en 3?

In Nederland worden inkomsten en vermogen verdeeld over drie boxen:

• Box 1: Inkomen uit werk en woning
• Box 2: Inkomen uit aanmerkelijk belang (bijvoorbeeld aandelen in je eigen bv)
• Box 3: Inkomen uit sparen en beleggen

Elke box heeft zijn eigen regels en belastingtarieven. Als ondernemer krijg je met een of meerdere boxen te maken, afhankelijk van je inkomsten en vermogen. Laten we ze een voor een bekijken.

Box 1: inkomen uit werk en woning

Box 1 is misschien wel de belangrijkste voor ondernemers zonder een bv. Hierin vallen al je inkomsten uit werk. Heb je een eenmanszaak, vof of ben je zzp’er? Dan wordt je winst uit onderneming belast in box 1.

Belangrijke aftrekposten

Gelukkig kun je gebruikmaken van een aantal aftrekposten, zoals:

• Zelfstandigenaftrek: Een vast bedrag dat je van je winst mag aftrekken als je ondernemer bent voor de Belastingdienst.
• Mkb-winstvrijstelling: Een percentage van je winst dat je niet hoeft op te geven.
• Hypotheekrenteaftrek: Dit geldt als je een eigen woning hebt en de hypotheeklasten aftrekbaar zijn.

Deze aftrekposten kunnen je belastingdruk aanzienlijk verlagen. Stel bijvoorbeeld dat je in een jaar €50.000 winst maakt. Met de zelfstandigenaftrek en mkb-winstvrijstelling blijft er minder over om belasting over te betalen. Zo hou je meer over om te investeren in je bedrijf, of in jezelf.

Wat betaal je over je winst?

Je betaalt belasting over je belastbaar inkomen. Voor 2025 zijn er drie schijven in box 1:

1. Tot €38.441: 35,82%
2. Tussen €38.441 en €76.817: 37,48%
3. Boven €76.817: 49,5%

Aftrekposten zorgen er dus voor dat je belastbaar inkomen lager wordt.

Daarnaast is het goed om te weten dat ook andere zaken, zoals een inleg in een pensioenbeleggingsrekening of een arbeidsongeschiktheidsverzekering (AOV), in box 1 aftrekbaar zijn. Dit maakt het aantrekkelijk om voorzieningen te treffen die niet alleen je belastingdruk verlagen, maar ook je persoonlijke situatie verbeteren.

Box 2: inkomen uit aanmerkelijk belang

Box 2 komt in beeld als je minimaal 5% aandelen in een bv bezit. Dit wordt aanmerkelijk belang genoemd. Heb je bijvoorbeeld een dividenduitkering of verkoop je aandelen uit je eigen bv? Dan betaal je belasting in box 2.

Tarieven in box 2

In 2025 gelden de volgende tarieven:

• Tot €67.804: 24,5%
• Boven €67.000: 31%

Als je een fiscaal partner hebt, kun je de grens van €67.804 verdubbelen, wat handig kan zijn bij het plannen van dividenduitkeringen.

Voordelen en risico’s

Het grote voordeel van box 2 is dat je zelf kunt bepalen hoe en wanneer je dividend uitkeert. Dit geeft je de flexibiliteit om je belastingdruk te spreiden over meerdere jaren. Aan de andere kant brengt het risico’s met zich mee, zoals onverwachte koersdalingen als je aandelen verkoopt. Daarnaast kunnen fiscale regels rondom box 2 veranderen, waardoor het slim is om dit regelmatig te laten checken door een adviseur.

Box 3: inkomen uit sparen en beleggen

In box 3 wordt je vermogen belast. Dit omvat onder andere:

• Spaargeld
• Beleggingen
• Een tweede woning

Als ondernemer wordt je zakelijke vermogen niet belast in box 3, maar je privévermogen wel.

Hoe werkt het?

Je betaalt belasting over je vermogen boven het heffingsvrije bedrag van €57.684 per persoon (in 2025). Heb je een fiscaal partner, dan is dat €115.368 samen. De belasting wordt berekend op basis van een fictief (forfaitair) rendement, verdeeld in drie categorieën:

1. Spaargeld: 1,44%
2. Beleggingen: 5,88%
3. Schulden: 2,62%

Over het totaal van het forfaitaire rendement ben je 36% belasting verschuldigd.

Tips voor optimalisatie

Als ondernemer kun je je vermogen slim verdelen tussen je privé- en zakelijke financiën. Overweeg bijvoorbeeld:

• Pensioenbeleggen: Verminder je box 3-vermogen door belastingvriendelijk te sparen voor je pensioen.
• Investeren in je bedrijf: Door privévermogen zakelijk te gebruiken, verlaag je je box 3-belastingdruk.
• Periodiek herzien: Kijk jaarlijks naar je privévermogen en bepaal of er fiscale voordelen te behalen zijn door je vermogen anders te verdelen.

Daarnaast is het slim om te kijken naar duurzame beleggingen. Deze kunnen in bepaalde gevallen extra belastingvoordeel opleveren.

Praktische tips voor een slimme belastingaangifte

• Houd zakelijke en privéfinanciën gescheiden: Dit maakt het eenvoudiger om je aftrekposten en belastingplicht te berekenen.
• Maak gebruik van een boekhouder of belastingadviseur: Vooral als je inkomsten hebt uit meerdere boxen, kun je met de hulp van een professional een fikse besparing maken.
• Controleer je aftrekposten: Zorg dat je optimaal gebruikmaakt van de mogelijkheden in box 1, 2 en 3.
• Plan dividenduitkeringen slim: Spreid deze waar mogelijk om lagere tarieven in box 2 te benutten.
• Documenteer je financiële transacties goed: Dit kan helpen om bij een belastingcontrole eenvoudiger uitleg te geven en fouten te voorkomen.

Waarom inzicht in boxen belangrijk is

Als ondernemer kan het optimaliseren van je belastingaangifte een groot verschil maken voor je financiële situatie. Het Nederlandse boxensysteem biedt veel mogelijkheden om belasting te besparen, maar je moet wel weten hoe je deze benut. Door je financiën goed te plannen en slim gebruik te maken van aftrekposten en belastingvrijstellingen, houd je meer over voor de groei van je bedrijf en je persoonlijke doelen.

Daarnaast geeft een goed inzicht in je financiën je rust. Je weet waar je aan toe bent en kunt je focus leggen op de groei van je onderneming. Het kan ook voorkomen dat je onverwachts te veel belasting betaalt door bijvoorbeeld een onjuiste verdeling van vermogen of het niet optimaal benutten van aftrekposten.

Plan een kennismakingsgesprek

Wil je weten hoe jij als ondernemer optimaal gebruik kunt maken van het boxensysteem? Plan dan een vrijblijvend kennismakingsgesprek met mij in. Samen kijken we naar jouw financiële situatie en maken we een plan dat werkt, zodat jij met een gerust hart kunt ondernemen!