Hoe bescherm je je gezin financieel als jij er niet meer bent?

Niemand denkt graag na over het moment dat je er niet meer bent, maar het is belangrijk om je gezin financieel goed te beschermen voor het geval dit gebeurt. Vooral als jij degene bent die het grootste deel van het inkomen verdient of er belangrijke financiële verplichtingen zijn, kan jouw overlijden grote gevolgen hebben.

Want wat gebeurt er met de financiële stabiliteit van je gezin als jij er plotseling niet meer bent? Niet het leukste onderwerp natuurlijk, maar wel belangrijk. Gelukkig kun je met de juiste stappen voorkomen dat je geliefden in financiële problemen komen. In dit blog leg ik uit hoe je dat doet.

Wat gebeurt er financieel bij jouw overlijden?

Het is goed om te beseffen welke impact jouw overlijden kan hebben op de financiële situatie van je gezin. Ben jij de hoofdverdiener? Dan kan jouw inkomen een groot gat achterlaten. Zelfs als je samen met je partner bijdraagt, is het belangrijk om te weten welke financiële verplichtingen blijven bestaan. Denk aan:

1. Hypotheek of huur

De grootste financiële verplichting is vaak de woonlast. Als jij wegvalt, kan het zijn dat je partner moeite krijgt om de hypotheek of huur alleen te betalen. Dit kan leiden tot moeilijke keuzes, zoals verhuizen of de woning verkopen.

2. Studiekosten van kinderen

Als je kinderen hebt die nog studeren of dat in de toekomst willen doen, kunnen deze kosten flink oplopen. Denk aan collegegeld, boeken en woonruimte. Zonder financiële buffer kan het lastig worden om deze uitgaven te blijven dekken.

3. Dagelijkse lasten

Boodschappen, verzekeringen, kinderopvang, energie en abonnementen: dit zijn terugkerende kosten waar je gezin mee te maken heeft. Als het beschikbare budget drastisch verandert, kunnen zelfs deze basisuitgaven een uitdaging worden.

4. Schulden en leningen

Veel mensen vergeten dat openstaande schulden direct opeisbaar kunnen worden bij overlijden. Denk hierbij aan persoonlijke leningen, creditcardschulden of zakelijke verplichtingen. Als er geen plan is om deze schulden af te lossen, kan dit een enorme druk leggen op je nabestaanden.

Hoeveel valt er weg?

Om een goed beeld te krijgen van de impact van jouw overlijden, is het belangrijk om je huidige inkomsten en uitgaven naast elkaar te zetten. Dit kan je als volgt doen:

Bereken je gezinsinkomen: Tel je salaris, eventuele partnerinkomsten en andere inkomsten (zoals kinderbijslag of huurinkomsten) bij elkaar op. Hoeveel daarvan komt uit jouw bijdrage?

Analyseer je uitgaven: Maak een overzicht van alle vaste lasten en variabele kosten, zoals:

  • Hypotheek of huur.
  • Boodschappen en dagelijkse uitgaven.
  • Verzekeringen (bijvoorbeeld zorgverzekering, autoverzekering).
  • Kosten voor kinderopvang of school.
  • Overige schulden en leningen.

Bereken het tekort: Vergelijk de inkomsten die overblijven na jouw overlijden met de uitgaven die blijven bestaan. Dit geeft inzicht in hoeveel je gezin tekortkomt en hoe lang eventuele buffers voldoende zijn.

Wat gebeurt er met schulden bij overlijden?

Hier komt nog een ander punt bij kijken: wat gebeurt er met eventuele schulden of lopende leningen? Bij overlijden worden persoonlijke schulden onderdeel van jouw nalatenschap. Als je meer schulden hebt dan vermogen, kunnen je erfgenamen de erfenis verwerpen om te voorkomen dat zij verantwoordelijk worden voor het aflossen van deze schulden. Toch kan dit proces ingewikkeld en tijdrovend zijn, zeker als er ook zakelijke schulden bij betrokken zijn.

Voorbeelden van schulden die opeisbaar kunnen worden:

  • Hypotheekschulden: Veel hypotheken bevatten een clausule die bepaalt dat de schuld direct moet worden afgelost als een van de eigenaren overlijdt.
  • Persoonlijke leningen: Deze worden direct opgeëist door de kredietverstrekker.
  • Zakelijke schulden: Als je ondernemer bent, kan je bedrijf met schulden achterblijven, wat ook invloed heeft op je gezin.

Breng financiële behoeften en verplichtingen in kaart

Het in kaart brengen van je financiële situatie is de eerste stap. Dit geeft je een duidelijk overzicht van wat nodig is om je gezin financieel te beschermen. Hier zijn een paar vragen om mee te beginnen:

Wat gebeurt er met het gezinsinkomen?

Begin met de vraag: wat gebeurt er met het gezinsinkomen als jij overlijdt? Stel jezelf hierbij de volgende vragen:

  • Hoeveel van het huidige gezinsinkomen komt uit jouw bijdrage?
  • Kan je partner (indien aanwezig) voldoende inkomen genereren om de vaste lasten te dragen?
  • Zijn er andere inkomstenbronnen, zoals spaargeld, investeringen of een nabestaandenpensioen?

Door deze vragen te beantwoorden, krijg je inzicht in welk deel van het inkomen wegvalt en of er een tekort ontstaat.

Welke vaste lasten blijven bestaan?

Ook als jouw inkomen wegvalt, blijven veel kosten doorlopen. Denk hierbij aan:

  • Hypotheek of huur: Kan je gezin de woonlasten blijven dragen?
  • Lopende leningen: Wat gebeurt er met openstaande schulden zoals een persoonlijke lening of autolening? Veel leningen zijn direct opeisbaar bij overlijden.
  • Vaste lasten: Boodschappen, energie, verzekeringen en abonnementen blijven vaak een groot deel van het gezinsbudget innemen.

Maak een overzicht van alle vaste lasten en kijk wat er nodig is om deze kosten te blijven betalen.

Zijn er extra kosten te verwachten?

Naast de vaste lasten kunnen er ook extra kosten ontstaan na jouw overlijden. Denk hierbij aan:

  • Kinderopvang: Als je jonge kinderen hebt, kan de behoefte aan opvang toenemen als je partner extra uren moet werken.
  • Studiekosten: Bij oudere kinderen kunnen studiekosten, zoals collegegeld en boeken, flink oplopen.
  • Medische kosten: Als een gezinslid specifieke medische zorg nodig heeft, kunnen deze kosten extra druk leggen op het budget.

Door rekening te houden met deze extra kosten, voorkom je dat jouw gezin onverwacht in financiële problemen komt.

Ook de leeftijd van je kinderen speelt een rol. Heb je jonge kinderen? Dan kan opvang of vervangend inkomen voor je partner cruciaal zijn. Bij oudere kinderen zijn studiekosten vaak een belangrijke factor. Denk daarnaast aan eventuele medische kosten of specifieke voorzieningen voor je gezin. Deze extra kosten kunnen al snel oplopen.

Een handige tip is om een budgetplanner te gebruiken. Hiermee krijg je een gedetailleerd overzicht van alle inkomsten en uitgaven, zodat je niets over het hoofd ziet. Dit is een waardevolle eerste stap richting financiële zekerheid.

Wat heb je al geregeld?

Misschien heb je al voorzieningen getroffen die je gezin beschermen, zoals een overlijdensrisicoverzekering of een nabestaandenpensioen. Maar zijn deze voldoende? Stel jezelf de volgende vragen:

  • Is er spaargeld of vermogen beschikbaar?
  • Heb je een overlijdensrisicoverzekering die de hypotheek (gedeeltelijk) kan aflossen?
  • Heb je een testament waarin je jouw wensen hebt vastgelegd?

Een voorbeeld: als je een overlijdensrisicoverzekering hebt voor €100.000, maar je hypotheek bedraagt €250.000, dan blijft er een tekort van €150.000. Dat kan problemen opleveren. Zorg ervoor dat je weet wat je hebt en wat je nog moet regelen.

Daarnaast is het slim om te kijken naar oude pensioenregelingen. Misschien heb je via een vorige werkgever recht op een nabestaandenpensioen. Deze extra voorzieningen kunnen een groot verschil maken.

Oplossingen voor financiële zekerheid

Er zijn verschillende manieren om de financiële toekomst van je gezin veilig te stellen. Hier zijn een paar belangrijke opties:

Overlijdensrisicoverzekering: 

Met een overlijdensrisicoverzekering ontvangen je nabestaanden een eenmalige uitkering als jij overlijdt. Dit bedrag kan gebruikt worden om grote financiële verplichtingen af te lossen, zoals de hypotheek of openstaande schulden, of om een financiële buffer te creëren.

Partnerpensioen: 

Een partnerpensioen biedt een maandelijkse uitkering aan je partner na jouw overlijden. Dit zorgt voor een stabiel inkomen en helpt bij het opvangen van dagelijkse uitgaven. Vaak is een partnerpensioen onderdeel van een pensioenregeling via een werkgever, maar het kan ook aanvullend worden afgesloten.

Testament: 

Een testament is essentieel om vast te leggen wat er met jouw vermogen gebeurt na je overlijden. Zonder testament bepaalt het wettelijk erfrecht wie jouw erfgenamen zijn, wat kan leiden tot ongewenste situaties.

Spaargeld of investeringen: 

Een goede buffer kan je gezin tijd geven om zich aan te passen aan de nieuwe situatie.

Een Financial Planner kan je helpen om de juiste keuzes te maken. Samen breng je in kaart wat er nodig is en welke oplossingen het beste bij jouw situatie passen. Zij kunnen ook berekenen of je huidige voorzieningen voldoende zijn of dat aanvullende maatregelen nodig zijn.

Stappen om je gezin te beschermen

Om je gezin financieel te beschermen, kun je deze stappen volgen:

  1. Inventariseer je verplichtingen: Noteer alle kosten en lasten die blijven bestaan na jouw overlijden.
  2. Analyseer je huidige voorzieningen: Kijk wat je al geregeld hebt en waar de gaten zitten.
  3. Neem actie: Overweeg aanvullende verzekeringen, stel een testament op en zorg dat je partnerpensioen goed geregeld is.
  4. Blijf evalueren: Je financiële situatie kan veranderen. Controleer daarom jaarlijks of je plannen nog up-to-date zijn.

Een voorbeeld: Stel dat je een ondernemer bent. Je sluit een overlijdensrisicoverzekering af om de hypotheek af te lossen en stelt een testament op. Hierdoor weet je zeker dat je bedrijf goed wordt overgedragen en je gezin niet in de problemen komt.

Wat gebeurt er met je bedrijf?

Als ondernemer is het extra belangrijk om na te denken over wat er met je bedrijf gebeurt als je er niet meer bent. Zonder testament bepaalt de wet hoe je onderneming wordt verdeeld. Dit kan leiden tot ingewikkelde situaties, zoals kinderen die een bedrijf erven dat ze niet willen of kunnen beheren. Met een testament kun je vastleggen wie jouw bedrijf erft en hoe de continuïteit wordt gewaarborgd.

Daarnaast is het verstandig om na te denken over bedrijfsverzekeringen of een levensverzekering gekoppeld aan je bedrijf. Deze maatregelen kunnen de continuïteit van je onderneming waarborgen en voorkomen dat je gezin met onverwachte lasten blijft zitten.

Een ander aandachtspunt is de rol van zakenpartners. Bespreek wat er gebeurt als jij er niet meer bent. Dit kan via een zogenaamd "life insurance buy-sell agreement", waarmee je regelt dat je zakenpartner jouw aandelen overneemt.

Conclusie

Niemand denkt graag na over zijn eigen overlijden, maar het is essentieel om je gezin financieel te beschermen. Door je financiële situatie in kaart te brengen, voorzieningen te treffen en actie te ondernemen, kun je veel zorgen wegnemen. Dit biedt niet alleen rust voor jou, maar ook zekerheid voor je gezin.

Wil je hier meer over weten of direct stappen zetten? Plan een vrijblijvend kennismakingsgesprek in. Samen zorgen we ervoor dat jouw gezin ook in de toekomst financieel veilig is.